Veel mogelijkheden om slim om te gaan met je energie in EnergieCafé

Veel mogelijkheden om slim om te gaan met je energie in EnergieCafé

Tijdens het goed bezochte EnergieCafé dat Energiecoöperatie Endura organiseerde over slim omgaan met energie op woensdag 10 mei jl., kwamen een groot aantal slimme toepassingen van bestaande en nieuwe technieken aan de orde, die je in je huis kunt plaatsen om je stroom slim op te slaan, te gebruiken en in te kopen. Wateraccu’s, thuisbatterijen, airco’s als verwarming en dynamische energietarieven kwamen voorbij.

Nederland heeft de meeste zonnepanelen per inwoner in Europa. Er is dus al veel duurzame energie beschikbaar. Hiervan wordt 69% terug geleverd aan het net, omdat het moment van opwek niet samenvalt met het moment van eigen gebruik. Belangrijkste conclusie was dan ook dat het steeds belangrijker en interessanter wordt om je dagelijkse vraag en aanbod van energie thuis ‘real time’ op elkaar af te stemmen, bijvoorbeeld met behulp van een energiemanagementsysteem. Zeker als de salderingsregeling vanaf 2025 wordt afgebouwd. Tijdens het EnergieCafé werden diverse mogelijkheden, ervaringen en ideeën gedeeld. Vooral als je het dagelijks verbruik en aanbod van stroom goed in kaart hebt en kunt managen, wordt de inzet van wateraccu’s, thuisbatterijen, airco’s als verwarming en dynamische energietarieven aantrekkelijk.

Wim Sederel (directeur Endura) heet meer dan 75 deelnemers welkom en laat hen kennismaken met de missie, projecten, activiteiten en dromen van de lokale energiecoöperatie Endura, haar leden en vrijwilligers, die het EnergieCafé nu al voor de zevende keer organiseert in Harderwijk.

Wateraccu
Emma Snaak (foto) uit Nijkerk startte met vader Hans een initiatief om te veel opgewekte zonne-energie real time op te slaan in het warme water van je boiler, Solyx Energy. Zo wordt je boiler een wateraccu. Vooral interessant als straks de salderingsregeling verdwijnt of je overstap naar gasloos. Door de huidige salderingsregeling is thuisopslag nog niet noodzakelijk. Vanaf 2025 kunnen huishoudens en kleine bedrijven stapsgewijs minder salderen. Vanaf 2031 kan er niet meer gesaldeerd worden. Hiermee wordt het belangrijk om opgewekte energie slim op te slaan. Vaak wordt nu gekozen voor thuisbatterijen, maar deze zijn kostbaar en gebruiken veel schaarse grondstoffen. Hergebruik en recycling zijn niet heel optimaal duurzaam.

Van ons gasverbruik wordt 80% gebruikt voor verwarming, koken en warm water. We willen minder afhankelijk worden van gas. Verwarmen van je huis doe je meestal ’s avonds en in de winter, als er minder zonne-energie wordt opgewekt. Dat vraagt dus grote oplossingen. Warm water (22% van je totale kosten) kun je wel effectief zelf opslaan. Solyx Energy ontwikkelde hiervoor een slim en betaalbaar apparaat, dat de overtollige opgewekte zonne-energie gebruikt om het tapwater van de boiler te verwarmen in plaats van terug te leveren aan het net. Het apparaatje (nog geen schoenendoos groot) wordt in de meterkast geplaatst en maakt verbinding met je boiler. Op het moment dat je opgewekte energie hoger is dan je verbruik, krijgt je boiler een seintje om op te warmen. Kosten bedragen circa € 600 (excl. installatie). Lees meer over Solyx en wateraccu’s. 

Thuisbatterijen
Doeko Hekstra (technisch adviseur) vertelt iets over de ontwikkelingen rond thuisbatterijen.  Hij laat verschillende soorten thuisbatterij-systemen zien. Thuisbatterijen kun je aansluiten op de omvormer. Dan gaat je opgewekte stroom direct naar de batterij. Of je kunt ze aansluiten op je meterkast. Dan kun je de stroom uit de batterij ook gebruiken om goedkope stroom van het net op te slaan, net als het overschot van je opgewekte zonne-energie. Of en hoe een thuisbatterij interessant is, hangt sterk af van de je energie-opwek en dagelijks verbruik.

Een thuisbatterij aansluiten op je zonnepanelen verdien je in circa 15 jaar terug. Aansluiting op het net, samen met een energiemanagementsysteem vraagt een grotere investering, maar deze verdien wel je in zo’n 6 jaar terug. Thuisbatterijen zijn tegenwoordig veilig, maar ook zwaar, groot en nog steeds kostbaar. Tip: kies voor hybride omvormers als je aan vervanging van je oude omvormers toe bent of nieuwe zonnepanelen wilt gaan plaatsen. Dan kun je te zijner tijd altijd uit de voeten met een thuisbatterij. Ook de combinatie van thuisbatterij met een slim managementsysteem is aan te bevelen om optimaal te profiteren. Batterijen zijn echter niet duurzaam. Ze leveren geen energie op. Het zijn chemische apparaten met schaarse grondstoffen en hebben afval-issues. De technische levensduur tegenwoordig (lithium) wordt wel steeds langer.

Airco als warmtebron
Endura-lid Evert Raaijen (ervaringsdeskundige) informeert de deelnemers aan het café over de ‘vergeten’ warmtepomp: de airco. Hij heeft zijn eigen huis de laatste jaren optimaal verduurzaamd met zonnepanelen, goede isolatie en slim gebruik van apparaten. Toen de ketel moest worden vervangen, onderzocht hij diverse opties. Hij wilde van het gas af. Uit Denemarken kwam het idee om airco’s te gebruiken om zijn huis te verwarmen. Dat deed hij stapsgewijs. Hij kon zo van het gas af en bespaart jaarlijks rond € 1.300 per jaar. Plaats airco’s in kamers die je veel gebruikt. Zorg voor goede isolatie. Let op een airco met een hogere COP-waarde (5-6) en minder geluid. Volg ook ervaringsgroepen bijvoorbeeld op Facebook.

Dynamische stroomtarief – André Dippell, directeur OM Nieuwe Energie
André Dippell, directeur OM nieuwe energie, geeft een korte uitleg over het dynamische energietarief. Wat is een dynamisch stroomtarief en waarom zou je overschakelen? De non-profit coöperatieve OM nieuwe energie is de duurzaamste energieleverancier van Nederland. Ze kopen stroom in bij 72 lokale energiecoöperaties waaronder Endura. Dynamische energietarieven bestaan uit een variabel gastarief per dag en een variabel elektriciteitstarief per uur. Deze kunnen interessant zijn voor de consument, maar brengen ook risico’s en wisselende uitgaven met zich mee. In de winter betaal je bijvoorbeeld veel meer voor je stroom als in de zomer. Daarmee moet je financieel rekening houden. Bij een vast tarief zorgt de energieleverancier voor een stabiele energierekening. Profiteren van dynamische tarieven doe je vooral als je het verbruik thuis goed kunt monitoren en regelen (bijvoorbeeld met een slimme meter en energiemanagementsysteem).

Voor bezitters van zonnepanelen zijn dynamische tarieven veel minder interessant (inkoop op dure momenten en minder salderingsmogelijkheden). Hoe interessant dynamische tarieven ook zijn voor sommige consumenten, nadeel is dat ze de energiemarkt in het algemeen verstoren en het probleem van netcongestie vergroten.

Het EnergieCafé werd afgesloten met een enerverende paneldiscussie onder leiding van Sander Fijn van Draat (bestuurslid Endura). Hier kwamen nog veel praktische vragen, problemen en ideeën naar voren. Daarna konden de deelnemers alles onder het genot van een drankje met elkaar, de verschillende sprekers en vrijwilligers van de Endura nabespreken.

De presentatie van de avond is hier te vinden.